Asamblaż

Asamblaż (z fr. assemblage – zbieranie, gromadzenie, zbiór) – dzieło złożone ze specjalnie spreparowanych czy przystosowanych (poprzez m.in. pomalowanie, połączenie z czymś, zniszczenie) przedmiotów codziennego użytku, bezużytecznych fragmentów rzeczy, znalezionych odpadków. W sztuce wizualnej stanowi kompozycję z przedmiotów gotowych oraz trójwymiarową odmianę kolażu.

Tego rodzaju praca może przybierać postać jednego obiektu, będącego połączeniem innych lub też stanowić zbiór, kolekcję przedmiotów. Asamblaż można określić jako pewnego rodzaju przestrzenny kolaż, który jest otwarty na wszelkie materiały oraz pomysły ich zestawień czy połączeń. Poszczególne fragmenty asamblażu mogą zostać ze sobą związane, sklejone, umieszczone we wspólnym pojemniku, luźno położone bądź powieszone obok siebie. Za pomocą asamblaży budowanych z fragmentów tworzy się nowe znaczenia, a także powstają nowe związki między znaczeniami, niosące ze sobą składowe części.

asamblaż

Asamblaż bierze się z przekonania o tym, iż wartości wyrazowe zwykłych, pospolitych przedmiotów można podnieść do rangi dzieła sztuki, a także z chęci prowokacji i sprzeciwu wobec sztuki abstrakcyjnej. Początki asamblażu sięgają dadaizmu oraz kubizmu.  Termin „asamblaż” wprowadził w latach 50. XX w. francuski artysta – Jean Dubuffet, który był autorem cyklu kolaży z użyciem motylich skrzydeł – pt. „assemblages d’empreintes”. Sam Dubuffet rozpowszechnił się dzięki wystawie nowojorskiej – The Art of Assemblage w 1961 r., w której uczestniczyli również m.in. Picasso, Braque, Marcel Duchamp i Joseph Cornell. Polskim pionierem asamblażu był Władysław Hasior, zaś zagranicznymi – Arman oraz R. Rauschenberg.