Sztuka wizualna (inaczej op-art, czyli z ang. optical art.-sztuka wzrokowa, wizualizm) to kierunek w malarstwie, sztuce użytkowej, grafice i modzie, który preferowali artyści tworzący głównie w latach 50. i 60. XX w. Zadaniem op-artu było oddziaływanie na oko widza, nie zaś na jego intelekt czy też emocje. Artyści opierali się na abstrakcyjnych kombinacjach linii, które dawały geometryczne złudzenia optyczne oraz rozmaite efekty świetlne, dynamiczne i fakturalne, zmierzające do wywołania wrażenia głębi i ruchu dzięki rozwibrowaniu pola widzenia.

Sztuka ta stanowi formę abstrakcjonizmu, czerpiącego środki wyrazu z psychologii widzenia. Typowe dzieło namalowane w stylu op-art składa się z geometrycznych, powtarzających się wzorów, które przypominają figury przesuwające się jak w kalejdoskopie. Twórcy sztuki wizualnej chcą wciągnąć widza w grę złudzeń, prowadząc jego oko wzdłuż przecinających się linii i pozorując trójwymiarowość płótna. Najczęściej warunkiem prawidłowego odbioru sztuki optycznej jest przemieszczanie się odbiorcy w stosunku do obrazu. Op-art często tworzy się za pomocą komputera, głównie ze względu na matematyczną naturę tego rodzaju sztuki. Artysta ma za zadanie zdezorientować lub zaskoczyć widza. Odbiorca tego rodzaju sztuki musi zadać sobie pytanie czy może zaufać temu, co widzi.

Pionierem sztuki wizualnej był węgierski artysta – Victor Vasarely, który jako pierwszy rozpoczął w latach 30. XX w. eksperymentowanie z geometryczną i abstrakcyjną formą. Charakterystyczne dla dzieł Vasarelego było tworzenie hipnotyzujących obrazów składających się z rombów, dających wrażenie wypukłości i wklęsłości. Używał on również często fosforyzujących barw, dających efekt migotania. Sam termin „op-art” został wprowadzony w 1964 r. przez amerykańskich krytyków sztuki.

Korzenie sztuki wizualnej wywodzą się z futuryzmu, neoimpresjonizmu, neoplastycyzmu, Bauhausu oraz eksperymentalnego kubizmu. Op-art jest ściśle związany ze współczesnym przemysłem oraz architekturą, stanowiąc wyraz cywilizacji technicznej. Przedstawiciele tego kierunku to:

• Carlos Cruz Diez,
• Julio de Perc,
• Jesus Rafael Soto,
• Maurits Cornelis Escher,
• Bridget Riley,
• Josef Albers,
• Jan Ziemski.

Nazwa „sztuki wizualne” obejmuje również różne dziedziny twórczości artystycznej odbierane wzrokowo (z łac. „videre”- widzieć, stąd nazwa – wizualne, wzrokowe). Kategoria ta stosowana jest wobec tradycyjnych dziedzin jak np. malarstwo i rzeźba, a także w stosunku do nowszych zjawisk w sztuce typu performance, environment czy instalacja artystyczna, których nie obejmują tradycyjne sztuki plastyczne bądź piękne.